Iets minder productie beperkt N in de bodem fors

Wie streeft naar maximale productie vermarktbaar product en tegelijkertijd de hoeveelheid stikstof in de bodem na de oogst wil beperken, doet er goed aan die productie-ambitie te reduceren tot 95% van de optimale productie.

Dat advies komt van Belgische onderzoekers die gekeken hebben naar mogelijkheden voor een optimale productie met beperkte milieubelasting vanwege in de bodem achterblijvende stikstof.

Weinig of geen stikstof geven, levert een lage productie. De stikstofgift ophogen, gaat hand in hand met een toenemende productie. Daarbij geldt dat voor elke extra kilo productie relatief steeds meer stikstof gedoseerd moet worden.

Uit het Belgische onderzoek blijkt dat tot een productieniveau van 95% van de maximale productie de N-opname nog dusdanig is dat er weinig N ongebruikt achterblijft. Om ook de laatste 5% productie uit een teelt te halen, moet relatief meer bemest worden dan het gewas nog opneemt. Blijft er relatief veel N ongebruikt achter, dan kan dit uitspoelen.

Patroon productieniveau en N-hoeveelheid in veel gewassen

Het beschreven patroon tussen productieniveau en de achterblijvende N-hoeveelheid kwam naar voren in veel in Vlaanderen voorkomende gewassen. De onderzoekers selecteerden een aantal gewassen die samen 50% van het Vlaamse groenteareaal vormen. Dit zijn alternatieve sla (1% van het areaal), spinazie (7%), prei (12%), peen (9%), bloemkool (11%) en spruitkool (9%).

De gewassen werden breedwerpig bemest met minerale N-meststoffen: volgens de gangbare (KNS-)adviesbasis op 40 % onderdosering en 40% overdosering. Verder lag er steeds een object in zonder N-bemesting. De productie-uitkomsten werden in een rekenmodel verwerkt om de relatie tussen vermarktbare productie en N-gift bloot te leggen. Onzekere factoren binnen dit model zijn het haalbare productieniveau op een bepaald perceel alsmede de N-aanlevering door de bodem.

Onderzoek gepresenteerd op themadag bodem in België

Een en ander werd onlangs uiteengezet door Karoline D’Haene van het Instituut voor Landbouw- Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) en coördinator van het Onderzoeks- en Voorlichtingsplatform Duurzame bemesting tijdens een themadag over de bodem op het proefcentrum in Kruishoutem. De bijeenkomst was georganiseerd in het kader van het Interreg V-project Vlaanderen-Nederland ‘Leve(n)de Bodem’.