Hoe kan het dat in een periode van meerdere jaren mensen ziek worden van eten en geen bron gevonden wordt? Die vraag doemt op bij de ontwikkelingen rond Greenyard en haar fabriek in Hongarije.
Die fabriek lijkt – zonder te weten – zeker 2 jaar de bron te zijn geweest voor een listeriabesmetting in een wereldwijd verspreide distributie mixpakketten diepvriesgroenten.
Tegelijk kun je ook de tegenvraag stellen: Hoe komt het dat onderzoekers de bron hebben weten te vinden van de besmetting waaraan tot juni 2018 in ieder geval 9 doden en 48 ziektegevallen worden gekoppeld?
Het lezen van het onderzoeksrapport Europese crisisdiensten EFSA en ECDC geeft een goede indruk van de staat van voedselveiligheid in Europa. Een klein aantal sterke landen, waaronder Engeland, Finland en Denemarken heeft gezamenlijk met geavanceerde technieken de DNA-structuur van de bacterie bepaald en de herkomst zo opgespoord van de maiskorrels.
DNA-profiel
Dat het zo lang duurde komt doordat maar een paar landen de modernste DNA-techniek standaard gebruikt, waarmee een vingerafdruk van de bacterie kan worden gemaakt. Ook blijkt in de diepvrieswereld de tracering niet altijd op orde. Bovendien werd pas dit jaar bij het herstarten van het blancheren en wassen en invriezen van spinazie duidelijk dat de fabriek inderdaad besmet is (‘the smoking gun‘).
Listeria wordt meestal aan dierlijke producten gekoppeld. Mais is niet een standaard onderdeel van vragenlijsten bij onderzoek naar ziekte-uitbraken. Het moet ook gezegd. Mais zou geen risicoproduct zijn als het juist werd verhit voor consumptie. Het lijkt erop dat de mais ontdooid is en in salades is gebruikt of in Mexicaanse schotels of smoothies.
Greenyard verzekerd
Voor de recallkosten en eventuele claims is Greenyard verzekerd, niet voor het productverlies, zo laat het concern weten. Voor Greenyard is dit toch een ongelooflijk harde klap. De Belgische trotse multinational zou zich dit jaar moeten bezighouden met het integreren van het Amerikaanse bedrijf Dole, maar die overname ging op het laatst toch niet door. In plaats daarvan moet het bedrijf alle zeilen bijzetten in het bijstaan van klanten die product moeten terugroepen en moet het juist omgaan met de zieken en overleden eindklanten.
Ervaringsdeskundige Dole
Het bizarre is dat juist Dole de beste ervaringsdeskundige zou zijn geweest voor Greenyard. Dole moest in 2016 een dure terugroepactie inzetten vanwege listeria in de gesneden sladivisie in Springfield (Ohio). Dat kostte meteen ettelijke tientallen miljoenen euro’s.
De listeria-uitbraak bij Dole was de eerste grote uitbraak die gekoppeld werd aan gesneden groente. Voor diepvriesgroente is listeria zo mogelijk nog ongebruikelijker en complexer gezien de wereldwijde handelsstroom.