‘Voedselverspilling na hagelschade is doodzonde’

Maatschap Luring in het Groningse Onstwedde teelde dit jaar voor het eerst pompoenen. Op contract, dus de afname leek gegarandeerd. Op 7,5 hectare ‘overbodig’ grasland van de melkveehouderij groeiden zo’n 200.000 biologische pompoenen. Dat ging prima tot eind juli het noodlot toesloeg: een storm met hagel beschadigde de karakteristieke oranje bollen. Gevolg: het prima eetbare product kwam onder de ‘wratjes’ te zitten.

Flinke strop

De afnemer keurde de partij af en een flinke strop dreigde. Maar dochter Marijke Luring (28) zat niet bij de pakken neer. “Ik vind het gewoon niet kunnen dat een goed eetbaar product straks op het land ligt te rotten, puur omdat het er niet helemaal perfect uitziet. Zo’n vorm van voedselverspilling is doodzonde, afgezien van de financiële strop voor het bedrijf”, stelt de tot voedingsmiddelentechnoloog opgeleide boerendochter.

Marijke Luring met de beschadigde pompoenen. – Foto: Koos van der Spek

De Streekboer

Zij woonde enige tijd in Leeuwarden en leerde daar de organisatie De Streekboer kennen, die lokale voedselproductie stimuleert en lokale ketens tussen producent en consument opzet. Deze club hield eerder acties om bijvoorbeeld spinazie met te groot blad of vergeelde bloemkolen te redden.

Samenwerking

Marijke nam contact op met De Streekboer om samen verwerkers te zoeken voor de iets gehavende pompoenen, bijvoorbeeld om er soep van te maken. “Ze waren meteen enthousiast, omdat De Streekboer ook tegen voedselverspilling is. De organisatie heeft een flink netwerk en daardoor een groot bereik. Bovendien kregen we flink wat media-aandacht.”

Afzet via supermarkt

Het balletje ging rollen, want inmiddels heeft Luring behoorlijke partijen pompoenen kunnen afzetten via supermarktketen Poiesz, die vooral actief is in het Noorden, en via Marqt. “Marqt levert nu pompoenen in de regio Amsterdam. Daarnaast lopen wat kleinere acties, onder ander via de gemeente Sneek en op open dagen van ROC’s in de regio. Ik denk dat we nu 15% van de oogst hebben verkocht, tegen € 1 per pompoen. Daar houden we ongeveer een derde aan over. Dit is eigenlijk wel een goed begin, maar we zijn er nog niet.”

Nachtvorst

De tijd begint enigszins te dringen, want zodra de nachtvorst toeslaat, is het gedaan met de pompoenen. Dan worden ze papperig en zijn ze niet meer te verkopen. Dan rest alleen omwerken in de grond. Nu de hele oogst maar vast binnenhalen, is echter ook geen optie. Marijke: “Het oogsten is nogal arbeidsintensief en kunnen we niet allemaal zelf doen. We huren nu al uitzendkrachten in om steeds een deel binnen te halen, zodat we wat voorraad hebben. En wat niet meehelpt, is dat het een heel goed pompoenenjaar is. Er is veel aanbod. Mede daardoor kon onze afnemer het zich ook permitteren om onze oogst niet aan te kopen. Een contract blijkt dus ook niet altijd wat waard te zijn. Zo werkt de markt helaas.”

Biologisch

De familie Luring is al de elfde generatie boeren op het bedrijf in Onstwedde, gelegen tussen Winschoten en Stadskanaal. Enkele jaren geleden schakelden de ouders van Marijke van gangbare melkveehouderij over op biologisch. Ook de akkerbouw zit nu in de omschakeling. Marijke juicht de omschakeling naar biologisch toe. “Ik ben daardoor ook meer gaan nadenken over wat ons consumptiegedrag eigenlijk doet met het milieu. Ik ben lid geworden van een slowfoodnetwerk en wil me nu steeds meer inzetten voor goed en eerlijk voedsel.”

Eigen kaasmakerij

Tot de zomer werkte Marijke als voedseltechnoloog bij de biologische ijsfabriek B & G Foodfactory in Surhuisterveen. Ze was al maat in de maatschap van haar ouders. Nu is ze bezig om een eigen kaasmakerij op te zetten. “Onze melk gaat nu naar de fabriek, de grote stroom in. Het is een uitdaging om zelf meerwaarde voor onze melk te creëren en ons te gaan onderscheiden met een eigen product.”