Groen onderwijs wacht een spannend jaar

Wordt het groen onderwijs dit jaar overgeheveld naar het ministerie van OCW? En áls het gebeurt, is dat de bijl aan de wortel van de gouden driehoek?

De overheveling van het groen onderwijs van het ministerie van Economische Zaken (EZ) naar dat van Onderwijs (OCW) is nog geen uitgemaakte zaak. De Tweede Kamer steunde met grote meerderheid een motie, de ministers zijn niet tegen, maar het besluit ligt op het bordje van het nieuwe kabinet; dat moet de overheveling regelen.

In het onderzoek Groen onderwijs in beweging, gemaakt in opdracht van het kabinet, worden de gevolgen van overheveling in kaart gebracht. In dit rapport staat te lezen dat de effecten van een overstap beperkt zijn; onder voorwaarden kunnen de sterke aspecten van het groen onderwijs (kleinschalig, praktijkgericht, sterke relatie onderwijs en onderzoek) behouden blijven.

Landbouworganisatie is tegen overheveling

Maar is dat ook zo? Binnen LTO hebben ze daar grote zorgen over. In feite is de landbouworganisatie tegen overheveling. Jules Sanders, adviseur Sociaal Economische Beleid en Onderwijs, legt uit dat daar drie redenen voor zijn. Het is om te beginnen maar de vraag of de hechte samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven geborgd blijft als het groen onderwijs wordt weggehaald bij EZ. Verder vreest LTO dat de relatie tussen onderwijs en onderzoek verwatert als de bekostiging wordt opgesplitst (EZ: onderzoek, OCW: onderwijs) én vraagt LTO zich af er nog wel oog is voor landbouw als groen onderwijs onder het grote ministerie van OCW valt.

In het groen onderwijs drukken problemen met de bekostiging met name een stempel op de vraag hoe het verder moet. Verschil in bekostiging tussen OCW en EZ is nadelig voor het groen onderwijs. Zo ziet Wageningen University Research de financiering elk jaar moeilijker worden door een afspraak met EZ dat de bekostiging per jaar niet meer dan 2% mag groeien. Deze aftopregeling knelt omdat de studentenaantallen blijven groeien. “We kunnen dit op termijn niet volhouden”, zegt woordvoerder Simon Vink.

Minder geld

De aoc’s zitten nu al in de problemen. De twaalf groene scholen voor mbo en vmbo hebben uitgerekend dat ze per leerling €1.000 minder bekostigd krijgen dan de roc’s die onder OCW vallen. Dit studiejaar zijn ze €25 miljoen gekort. Voorzitter Jan-Pieter Janssen van de aoc-raad stelt vast dat in Groen onderwijs in beweging wordt erkend dat de aoc’s worden ondergefinancierd. “Dan is het guur dat er geen consequenties aan worden verbonden.”

Oplossing van de bekostigingsproblemen ziet het groen onderwijs als ‘absoluut noodzakelijk’. Overheveling moet die oplossing brengen, maar of dat gaat lukken is nog maar de vraag. Weliswaar zou de bekostiging worden gelijkgetrokken, maar met verhuizing van het budget voor groen onderwijs (circa €800 miljoen) van EZ naar OCW komt er niet méér geld beschikbaar.