Het gaat op het nieuws weer alleen maar over de beurzen. Domein van inhalige angsthazen, die van hot naar haar rennen met hun centen.
Kopen! Verkopen! Kopen! Nee, toch verkopen! De inhalige angsthazen, die de beurzen heen en weer laten stuiteren, laten zich door van alles bang maken. Teruglopend consumentenvertrouwen bijvoorbeeld. Terwijl dat op zijn beurt weer wordt beïnvloed door de beurskoersen. En trouwens ook door de herfst, want in Europa en Amerika gaat het consumentenvertrouwen in oktober altíjd omlaag. Mooie graadmeter.
Gek genoeg laten de angsthazen zich ook nog bang maken door analysten en deskundigen. Terwijl analysten en deskundigen er de afgelopen jaren toch keer op keer massaal naast zaten. En als het een keer klopt, dan komt dat alweer meestal doordat de voorspelling van de anlaysten en deskundigen en de reactie van de angsthazen elkaar versterken. Zoals de kredietbeoordelaars, die vooral geloofd worden als ze onheil voorzien.
Waar de angsthazen vooral niet tegen kunnen is tegenvallende groei, of nog erger: krimp. Een mooi tegengeluid tegen dat obsessieve streven naar groei viel eerder deze zomer te beluisteren vanuit tuinbouwadviesbureau Hillenraad. In de Hillenraad Review van juni, waar ik in de wat rustiger zomermaanden eindelijk een keer aan toe kwam, werd het boek ‘De groei voorbij’ van de Delftse econoom Jaap van Duijn in de spotlights gezet. Van Duijn zei al in 2007 (vóór de crisis, goed zo Jaap) dat het maar eens afgelopen moest zijn met die eeuwige groeiambities, die in een overvolle markt feitelijk onmogelijk is te bereiken en dus alleen maar cosmetisch van aard kan zijn. En kijk eens: ook deze week in de Volkskrant een columnist (Wilma de Rek) die zich afvraagt wat er toch zo heilig is aan groei. Zou het een trend worden?
Hillenraad en Van Duijn stellen: ‘Denken in schaalvergroting is niet meer de leidende strategie voor de komende jaren’. In de tuinbouw kan dat pas gemeten worden als het weer eens een keer een jaar lang goed gaat in een hoop teelten. En ook dan nog niet, want dan moeten eerst nog de gapende gaten gedempt worden, die nu weer worden geslagen in de financiële huishoudingen van de teeltbedrijven. Maar daarna… is het leed geleden en vergeten en groeien de overlevenden vrolijk verder. En doen de angsthazen weer alsof hun rijkdom deze keer werkelijk op de hardste rotsgrond gefundeerd is. Maar dat is ook maar een voorspelling. Trekt u zich daar vooral niks van aan.