Winst Rabobank onderuit door eenmalige kosten

Rabobank zit middenin een grote verbouwing en moet afrekenen met MKB-ondernemers die gedupeerd werden in de renteswapaffaire. Onderliggend lijkt de bank stabiel sterk te staan.

Rabobank heeft in de eerste helft van het jaar netto €924 miljoen winst geboekt. Geen klein bedrag maar wel een daling van 39% ten opzichte van een jaar eerder. De winst wordt vooral gedrukt door de kosten van een grote reorganisatie en een grote voorziening voor het betalen van schadevergoedingen aan MKB-ondernemers met renteswaps.

Eenmalige kosten dus. Als de processen eenmaal achter de rug zijn, zal de winst normaliter weer toenemen. Dat moet ook, want de bank moet van toezichthouders aan steeds zwaardere eisen voldoen. De buffers om financiële klappen op te vangen moeten dikker worden.

Volgens topman Wiebe Draijer is de reorganisatie nodig voor de ‘fundamentele versterking van onze coöperatieve bank’. Klanten regelen hun bankzaken vaker online, en de kosten die Rabobank maakt zijn in vergelijk met de concurrentie relatief hoog. Bij de reorganisatie gaan kantoren verloren. De bank blijft volgens Draijer volop in de regio aanwezig; en vooralsnog telt de bank inderdaad nog veel meer kantoren op het platteland dan ABN Amro en ING.

Wiebe Draijer

Foto: ANP

Minder werknemers, gevaar service

De coöperatieve bank wil ook 12.000 van de 47.000 banen bij de bank schrappen. In de eerste helft van 2016 gingen al 2.000 banen verloren. Daarbij worden volgens Rabobank de belangrijkste functies voor consumenten en ondernemers ontzien. De meeste banen worden aan de ‘achterkant’ geschrapt, bij ondersteunende afdelingen als personeelszaken en communicatie. De omvang van de operatie heeft wel als risico in zich dat gaten in de dienstverlening vallen.

De kosten van de reorganisatie zijn in principe eenmalig, en dat geldt ook voor die tweede grote kostenpost: de rekening voor het niet altijd op correcte wijze verkopen van renteswaps aan MKB-ondernemers, onder wie ook veel boeren en tuinders. Met renteswaps dekt een ondernemer zich in tegen een stijgende rente. Rabobank ging akkoord met een schikking waarbij MKB-ondernemers schade vergoed krijgen. De bank zet er honderden miljoenen voor opzij.

Onderliggend stevig

Onderliggend lijkt het best goed te gaan met de bank. Rabobank hoeft steeds minder geld opzij te zetten voor de stroppenpot. De voorzieningen op ‘slechte’ kredieten daalden met €208 miljoen tot €148 miljoen. Op de omvang van de bank een heel bescheiden bedrag. Rabobank verstrekte in het eerste halfjaar ook meer krediet, waarbij wel opvalt dat net als in voorgaande jaren het agrarisch MKB wat minder leende en internationaal juist groei wordt geboekt.

Draijer stelt vast dat ondanks economisch herstel ondernemers en consumenten weinig meer uitgeven dan in de mindere jaren. Tegenover in totaal €1,3 miljard extra krediet dat werd verschaft, stonden €5,3 miljard meer deposito’s. De rente op spaargeld is laag, maar het ontmoedigt de spaarzin blijkbaar onvoldoende, aldus de oud-topman van de Sociaal Economische Raad.