Ongeregelde arbeid

In het omslagartikel van editie 11 van Groenten&Fruit constateren twee tuinbouwadviseurs dat er dit jaar heel veel tuinders zijn die met hun piekarbeiders en flexwerkers omgaan alsof de Wet Werk en Zekerheid nooit bestaan heeft. Terwijl die wet nog onverkort van kracht is zolang de nieuwe tuinbouw-cao’s nog niet zijn uitonderhandeld en door het ministerie verbindend verklaard.

Er zijn ook zat tuinders die dat vorig jaar ook al deden. Sterker, er zijn er ook die überhaupt helemaal niks regelen. Dezelfde ploeg buitenlandse oogstmedewerkers die elk jaar komt, komt ook dit jaar weer en gaat zonder dat er iets op papier wordt gezet, aan de slag.

Het grappige is dat dat meestal naar tevredenheid van werkgever en werknemer gaat. Tot bij de rechter op de spits gedreven onenigheid komt in de agrarische sector veel minder vaak voor dan in het MKB, is de ervaring.

Tekort aan handhavingscapaciteit

Die ongeregelde en toch doorgaans goed werkende praktijk kan onder de radar blijven doortuffen dankzij een alleen maar oplopend tekort aan handhavingscapaciteit bij overheidsinstanties als de fiscus en de Inspectie SZW. Het uitvaardigen van nieuwe wetten verhelpt aan dat gebrek aan handhaving meestal niks. De kans dat zo’n vriendelijk voorttuffende teler tegen een grote boekencontrole opbotst, is en blijft vrij klein.

Ruimte in denken

Grote bedrijven kunnen en willen zich dat risico echter niet permitteren. Die hebben wél maatregelen genomen. En die blijken ook vaker ruimte te hebben om weer mensen vast in dienst te nemen. Ruimte in het denken vooral, wanneer er een eigen personeelspersoon is die dat bestiert. Ruimte om ongehinderd door emotie en onderbuikgevoel berekeningen te maken van de kosten en baten van losse medewerkers versus vaste.

Schaalvergroting

Het reële risico van een vaste medewerker, die ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt, is op een groter bedrijf immers niet zo snel een kwestie van nou net even pech en dan ineens een onevenredig groot schadebedrag. Schaalvergroting is om een andere reden de laatste jaren hier en daar wat uit de gratie geraakt. Maar heeft ook zijn voordelen.