‘Lokken en doden’ remt voortplanting Suzuki-fruitvlieg

Uit onderzoek van Wageningen Plant Research blijkt dat de insecten-dodende schimmel Metarhizium robertsii de voortplanting van jonge suzuki-fruitvliegen zeer effectief remt. Vier weken na het loslaten van jonge fruitvliegen in kooien met blauwe bessen die met de schimmel waren besmet, bleek de voortplanting van de fruitvlieg bijna volledig te worden geremd. In 2017 wordt de werking van deze insecten-dodende schimmel via een ‘lokken en doden-strategie’ in de praktijk getoetst.

In het EU-project DROPSA wordt gewerkt aan diverse opties om de schade door deze fruitvlieg te beperken. Daarbij wordt onder andere gekeken naar preventieve maatregelen zoals netten, het ruimen van afgevallen fruit en spuiten met chemische middelen op basis van waarneming. Er zijn effectieve vallen met lokstoffen in de handel om op tijd de aanwezigheid van de suzuki-fruitvlieg te bepalen. In de fruitteelt kunnen chemische middelen echter slechts in een korte periode ver voor de oogst gebruikt worden. Daardoor is de aanpak van de plaag met deze middelen maar heel beperkt mogelijk. Biologische bestrijding is één van de alternatieve opties voor chemische middelen. Tot nu toe blijken de bestaande biologische bestrijdingsproducten in Nederland als gewasbespuiting echter niet effectief genoeg.

Insecten-dodende schimmels

Er zijn in Nederland drie producten toegelaten voor gebruik in de praktijk: Botanigard (Beauveria bassiana), BIO1020 (Metarhizium brunneum) en PreFeRal (Isaria fumosorosea). Geen van deze producten blijkt echter voldoende effectief om de suzuki-fruitvliegen te doden en hun voortplanting te stoppen. Het lijkt daarom weinig zinvol om deze middelen toe te passen als gewasbespuiting.

Lokken en doden

Een andere optie is om deze schimmels samen met lokaas in het veld te plaatsen. Jonge vliegen worden daarheen gelokt en besmet met de schimmel. Een voordeel hiervan is dat er minder schimmel nodig is en dat de vliegen met een hogere dosis van de schimmel in aanraking komen. Het systeem werkt alleen als de schimmels binnen enkele dagen hun werking kunnen doen.

In eerder onderzoek heeft Wageningen Plant Research al een selectie van nieuwe insecten-dodende schimmels verzameld in de natuur. Een aantal van deze schimmels bestrijdt zeer effectief plagen als engerlingen van de meikever en emelten van de langpootmug. Om te bepalen of één of meer van deze schimmels bij de ‘lokken en doden’-strategie werken, is één van de betere nieuwe schimmels (Metarhizium robertsii) getest naast Botanigard en PreFeRal.

Nieuwe schimmel bijna 100% effectief

In kooien is een bakje met een schimmel-blauwe bes mengsel geplaatst en zijn jonge ongepaarde vliegen losgelaten. In de kooiproeven bleek Metarhizium robertsii de voortplanting van de fruitvliegen bijna volledig te blokkeren. Na 4 weken werden er gemiddeld 5 nakomelingen gevonden per kooi terwijl in de onbehandelde kooien met bessen er na 4 weken 83 nakomelingen uit de bessen kwamen. Het product PreFeRal had geen effect (70 nakomelingen). Botanigard was wel in staat om de voortplanting te stoppen maar te laat.

Of deze methode van ‘lokken en doden’ ook in de praktijk gaat werken, moet nog blijken. Het lokaas met schimmel moet dan namelijk concurreren met het fruit in het veld. Als de beschikbare lokstoffen voor de suzuki-fruitvlieg aan het lokaas worden toegevoegd voordat het fruit rijp is, lijkt er zeker kans op een succesvolle bestrijding.

Welk lokaas in een veld geschikt is voor een goede werking, is nog onbekend en wordt ook onderzocht. In 2017 staat een opschaling van het onderzoek met deze ‘lokken en doden’ -strategie in de praktijk gepland. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in het Europese project DROPSA.