‘Belastingdienst: controle? Niet nodig!’

De Nederlandse Belastingdienst hanteert een uniek systeem om te zorgen dat bedrijven een juiste aangifte indienen. Ook boeren en tuinders doen volop aan dit systeem mee.

Duizenden agrariërs hebben zich in de afgelopen jaren aangemeld voor Horizontaal toezicht (HT). Bij HT verklaart de ondernemer aan de fiscus dat hij fiscaal ‘in control’ is. En als er zaken spelen waarover betwijfeld kan worden of de fiscus daar anders over denkt, dan wordt dat zonder voorbehoud gemeld. Vervolgens kan dan in onderling overleg een definitief standpunt worden ingenomen. Transparantie en openheid, daar draait het om bij HT.

Win-winsituatie

In ruil hiervoor belooft de fiscus dat de ondernemer niet onnodig lastig gevallen wordt met allerlei controles. De ingediende aangifte wordt slechts minimaal door een computerprogramma gecontroleerd en zo snel mogelijk afgedaan. Een win-winsituatie voor beide partijen is het idee. De belastingcenten komen keurig binnen, ondernemers worden niet lastig gevallen met vervelende en kostbare controles en de fiscus kan vervolgens zijn tijd en energie besteden aan de echte fiscale boeven.

Alle grote agrarische accountantskantoren doen mee aan dit systeem. Zij hebben ervoor gezorgd dat een groot deel van hun klanten inmiddels onder deze bijzondere vorm van fiscaal toezicht valt. Wat dat betreft is HT best een redelijk succes te noemen.

Kritisch kijken naar HT

Maar HT ligt onder vuur op dit moment. De kersverse directeur-generaal Dr. J.J.M. (Jaap) Uijlenbroek van de Belastingdienst heeft aangegeven dat HT nog eens goed tegen het licht moet worden gehouden. En dat is hartstikke logisch. Nederland is namelijk het enige land ter wereld dat op deze wijze het belastingtoezicht toepast. Nog nooit is goed onderzocht of het werkt. Daarom is het goed dat er nog eens kritisch naar wordt gekeken.

Heel veel belastingambtenaren denken dat het oog van de meester het varken vet maakt. Een strengere controle zou meer opleveren. Of dat echt het geval is, weet ik niet. Wel weet ik dat de capaciteit van de fiscus maar beperkt is. Hoe moet je in hemelsnaam circa 1,8 miljoen ondernemingen controleren? Zo bekeken is HT een slimme zet van de overheid.

Ik wacht in spanning af wat de eindconclusie zal zijn. En wat de gevolgen voor al die aan HT deelnemende boeren en tuinders zal zijn. Maar voorlopig geldt nog zeker voor hen: Controle? Niet nodig!