Glasgroenteteelt – is het een race-to-the-bottom?

Glasgroenteteelt – is het een race-to-the-bottom? Jazeker, tenzij er wat gaat gebeuren.

Zoals bekend, zit de glasgroenteteelt al jaren in de klem tussen 1) toenemende concurrentie uit landen met een lager kostenniveau en 2) een beperkt aantal retailers die de afzetmarkt domineren. In deze situatie kan de Nederlandse teler slechts concurreren door de productiekosten zo laag als maar mogelijk te houden en ‘hopen’ dat er een mooie marge resulteert.

De gevoerde kostprijsstrategie gaat gepaard met steeds hogere volumes voor afzetmarkten die verzadigd zijn met prijserosie als gevolg. De concurrentiedruk en de inkoopmacht van de retail blijft toenemen. De gevoerde strategie is een race-to-the-bottom, een race naar minimale marges.

Trends

Er zijn enkele trends die kunnen duiden op strategiewijziging en dus hoopvol kunnen stemmen: ketensamenwerking, marketingconcepten en productdiversificatie. Daarbij wil ik kanttekeningen plaatsen.

In de eerste plaats komt (keten)samenwerking nauwelijks van de grond. Grote telers – trend: enorme schaalvergroting (!) – blijven hun eigen kostprijsstrategie volgen. Gezien de situatie kunnen zij ook niet veel anders. Ten tweede gaat een marketingstrategie (al dan niet in de vorm van attractie) geen soelaas bieden. Met een paar miljoen krijg je de consumptie niet naar een niveau waarop vraag en aanbod in balans komen. Tot slot, is er inderdaad sprake van productdiversificatie. Maar, dat zijn afgeleide producten. Daarmee bereik je specifieke doelgroepen en zal slechts op beperkte schaal succesvol zijn.

Kansen

De huidige afzet richt zich bijna volledig op de gebieden waar Nederland traditioneel al sterk  vertegenwoordigd is (Duitsland, Verenig Koninkrijk), met de producten die wij traditioneel in de Nederlandse kassen en op de volle grond produceren (tomaat, paprika, komkommer, aubergine, aardbei). Waarom niet?

–          Op zoek naar nieuwe afzetgebieden. West Europa is slechts 6% van de wereldmarkt. Waarom geen Azië met verwerkte convenience producten?

–          Uitbreiding van het basisassortiment. Er zijn vast producten die uitstekend in onze kassen gedijen en opstap kunnen zijn voor nieuwe markten.

–          Zelf nieuwe afzetconcepten ontwikkelen. De ‘ultraversbeleving’ is in opkomst. Waarom niet met andere leveranciers van versproducten de mogelijkheden verkennen om nog nauwer aan te sluiten bij de behoefte van de klant aan vers, duurzaam en gemakkelijk.

Coöperatie ZPACT pleit voor “niet nog meer productie, maar vraaggerichte productie én invloed op de afzet”. Er zijn volop kansen voor telers die niet mee willen doen aan een ‘rat-race’.

De coöperatie publiceerde eerder op deze site haar zespuntenplan voor de tuinbouwsector.