De gesloten keten

Er waart een nieuw begrip rond in de voedingstuinbouw: de gesloten keten.

Tot voor kort dacht ik dat men de gesloten koelketen bedoelde. Maar na aandachtiger lezen en luisteren naar woordvoerders van Greenport Holland en Stap moest ik concluderen dat er iets anders wordt bedoeld, namelijk de directe verkoop door de teler of zijn afzetorganisatie aan de retail, zonder bemoeienis van groothandelaren of exporteurs. Die kunnen eventueel nog een logistieke functie vervullen, maar zij worden geen eigenaar meer van het product dat de teler rechtstreeks aan de supermarkt heeft verkocht. Deze korte keten zou de remedie moeten zijn voor de huidige crisis bij met name de kasgroententelers.

Voordelen
De gesloten keten biedt onmiskenbare voordelen voor de teler, zoals een veel directer contact met de eindafnemer en de consument. De klantenwensen bereiken de producent sneller dan nu, want er wordt geklaagd dat de groothandelaar/exporteur geen informatie uitwisselt. Voorts wordt ervan uitgegaan, dat bij een gesloten keten de teler een groter deel van de consumentenprijs zal ontvangen. Men vergeet dikwijls te vermelden dat de teler dan ook een groter deel van de ketenkosten op zijn bordje krijgt. Denk aan de kosten van het afnemerskrediet, het debiteurenrisico, de kwaliteitsbewaking, de kosten van het transport, de communicatie en last but not least de acquisitiekosten ofwel de kosten van het verwerven van klanten.

De bron
De gesloten ketengedachte haakt in op de trend dat de retail op zoek is naar de bron. Dat speelt al langer dan vandaag. Waarom is het dan niet eerder gelukt? Konden de inkopers van de retail de telefoonnummers van de telers of hun afzetorganisaties niet vinden? Adresboeken en websites wijzen de weg. De stands van de telersverenigingen bijvoorbeeld op de Fruit Logistica waren gemiddeld groter en imposanter dan de inzendingen van de Nederlandse handelshuizen. Dus er zijn ongetwijfeld veel gesprekken gevoerd en contacten gelegd. Maar uiteindelijk bleef de inkoper in veel gevallen trouw aan zijn bestaande leveranciers. De oorzaken laten zich raden: Persoonlijke betrokkenheid, dag- en nacht bereikbaarheid, een jaarrond en compleet assortiment, stipte levering etc.

Stelling
De stelling van Frugi Venta in de discussie over de gesloten keten is dat niet de producent maar de retailer uiteindelijk bepaalt hoeveel schakels er nodig zijn tussen de producent en het winkelschap. De retail is als geen ander in staat om de toegevoegde waarde van de tussenhandelaar/exporteur te beoordelen. Een schakel met weinig of geen toegevoegde waarde of te hoge kosten staat al snel buitenspel. Dat noemen wij vrije marktwerking.

Wellicht een open deur, maar kansrijker dan het credo gesloten keten.