De stille moordenaar op uw dak

Er ligt een stille moordenaar op uw dak. Maar u laat hem toch nog maar even liggen. Terwijl asbest voor je uit schuiven best risicovol is.

Toen ik klein was had asbest in mijn kinderoren nog de klank van een schitterend brandwerend wonderspul. Beschermd door asbest konden verongelukkende Formule 1 coureurs in brandende wrakken (en daar had je er nogal wat van in de jaren 70) het voortaan toch navertellen. Stuntmannen gebruikten het ook om brandend als fakkels over filmsets mee te lopen en ’s avonds gewoon bij vrouw en kinderen aan de aardappels te zitten.

En in de bouw gebruikten ze het ook, onbekommerd. Dat onbekommerde is lang gehandhaafd. In de jaren 90, toen wel duidelijk was geworden dat je van dat wonderspul ziek worden kon, was er nog de mogelijkheid om zelf je asbest in te leveren. Je moest het niet zelf in stukken zagen, maar alles wat paste in speciale zakken, dat kon je ingepakt en wel kwijt via de WLTO.

DDT

Dat daar snel een einde aan kwam en er alleen nog mensen gehuld in witte pakken met asbest aan de gang mochten, dat werd door vooral ouderen die het wel anders gewend waren nog jaren bestempeld als ‘ zwaar overdreven’. Dezelfde ouderen die schouderophalend riepen dat hun vaders en moeders ooit nog werden ontluisd met DDT-poeier. En die waren toch mooi nog dik in de 90 geworden.

Asbest is nu definitief erkend als stille moordenaar. Telkens blijkt het nog weer een stukje ongezonder. Als asbest vrijkomt doordat het wordt verwerkt of vanwege een brand, dan gaan alle seinen op rood. En vorig jaar bleek dat ook door slijtage van asbestdaken vezels vrijkomen.

Rokers

In 2024 moeten alle asbestdaken zijn opgeruimd. Nog minder dan acht jaar te gaan. Dat is kort, maar tegelijk ook best nog lang. Als het nog zo lang mag blijven liggen, hoe acuut gevaarlijk is het dan écht, denkt menigeen toch onwillekeurig. Net zoals de rokers, die telkens weer zichzelf wijs maken dat die éne extra sigaret toch niet het verschil zal maken.

Het tempo waarmee boeren en tuinders hun asbestdaken vervangen is te laag. Ondanks subsidies die de kosten moeten drukken, schuift men deze verplichte investering voor zich uit. Het is de bekende afwachtstrategie: misschien komt er uitstel, misschien gaan de subsidies nog omhoog, misschien komt er een andere technische oplossing en hoeft het helemaal niet… en ik heb er nu even geen geld voor.

Het is een vreemd verschijnsel: de afwachtende ondernemer. Nog opmerkelijker is dat ie er nog vaak zat mee weg komt ook.