Tomaten hebben nog steeds wind mee

De dagprijzen van vrijwel alle typen tomaten zijn deze week verder gestegen. Vandaag gingen de grove trostomaten door de grens van €1,30 per kilo bij BelOrta. Bij The Greenery was dat dinsdag al het geval. De tros middel is nog weer wat duurder. Bij ZON Fruit&Vegetables ligt de prijs de laatste dagen rond €1,40 per kilo. Bij de andere veilingen een paar cent lager. Ook de losse tomaten beleven nog steeds een mooi naseizoen. De kiloprijs van de grovere sortering (57 mm) steeg deze week weer 15 cent, en herstelde zich daarmee van de lichte daling van vorige week. Vandaag werd € 1,35 per kilo geklokt bij The Greenery en een paar cent minder bij BelOrta en ZON. Pruimtomaten zijn ronduit duur met prijzen boven € 1,60 per kilo. Cherrytomaten doen het wat minder goed. In week 38 werd nog rond € 1,30 per doosje betaald in de daghandel. De prijsdaling die in de weken erna volgde is deze week wel tot stilstand gekomen op een niveau van circa € 0,85 per doosje van 250 gram.

Hoge uitbetaalprijzen

Voor de trostomaten komen de prijzen van deze week redelijk overeen met wat vorig jaar rond week 41 betaald werd. Toen waren de najaar prijzen nog verrassend. Nu lijkt het een trend te worden. Voor losse tomaten zijn de huidige prijzen echt uitzonderlijk. Twee jaar geleden was de dagprijs ongeveer de helft van nu. Vorig jaar kwamen ze niet of nauwelijks boven 1 euro per kilo. Dit jaar liggen de gerealiseerde prijzen sinds week 35 in de buurt van de trostomaten (zie grafiek van VBT-veilingaanvoer).

Snellere productiedaling

De oorzaak van de hoge prijzen ligt in de relatieve krapte op de markt. In Noordwest-Europa zijn de producties sneller afgenomen dan normaal, deels door tegenvallende weersomstandigheden. Eerst daalde de productie al als gevolg van de tegenvallende zetting tijdens de hittegolf. Later kwam daar koel en donker weer overeen. De teeltwisseling van de belichte teelt krijgt ook steeds meer invloed op de aanvoer. Het aandeel in het areaal in Nederland en België is gegroeid naar ongeveer dertig procent. Tegelijkertijd komt Spanje later op de markt doordat het daar lange tijd te heet is geweest.

Tot half november minder Spaanse tomaten

Voor de komende weken wordt nog meer krapte verwacht op de markt. De grootste groep belichtende telers zijn aan het wisselen. Spaanse teeltadviseurs verwachten dat het minstens tot half november zal duren voordat de Spaanse tomatenproductie op het normale niveau is.  Bij de vroege plantingen is de zetting van de eerste drie trossen is grotendeels mislukt. In juli en augustus is het vrijwel constant erg heet geweest met dagelijks temperaturen boven 35 graden en boven 28 graden in de nacht. Met name de hoge nachttemperaturen hebben grote invloed gehad op zowel productie als kwaliteit. “We waren gewend aan mindere kwaliteit in de winter, maar nu is het nog erger”, zegt een inkoper van Spaanse snoeptomaatjes. “Er zit soms nauwelijks zaad in de tomaatjes. Daardoor is de houdbaarheid erg slecht. Het zijn net zakjes water.”