Staatssecretaris Sharon Dijksma (Economische Zaken) vindt het onwenselijk dat van nature aanwezige eigenschappen van planten worden gepatenteerd door een kleine groep bedrijven en werkt daarom samen met Duitsland en Frankrijk aan uitbreiding van de kwekersvrijstelling.
Dijksma wil het aankomende Nederlandse voorzitterschap van de EU aangegrepen om “grote slagen te maken”.
Overeenstemming Kamerleden
Dijksma sprak zich over de kwestie uit tijdens een algemeen overleg met Tweede Kamerleden over kwekersrecht en biotechnologie. Binnen het overleg waren de 7 aanwezige partijen waaronder VVD, PvdA en CDA het eens over het grote belang voor uitbreiding van de kwekersvrijstelling. Jaco Geurts van het CDA wees op de jaaromzet van de Nederlandse veredelaars, zo’n €2,5 miljard, die het belang onderstreept.
Beperking octrooirecht niet uitgesloten
Dijksma zei dat een uitgebreide kwekersvrijstelling bij voorkeur binnen het TRIPS-verdrag wordt gerealiseerd, maar ze sluit beperking van het octrooirecht niet uit. TRIPS is een verdrag van de Wereldhandelsorganisatie waarin landen afspraken maken over intellectueel eigendom. Openbreken van het verdrag of een nieuw verdrag is tijdrovend en ingewikkeld.
Liefst binnen bestaand verdrag
Het is juridisch de vraag of het kwekersrecht binnen TRIPS kan worden uitgebreid maar beperking van octrooieerbaarheid is ook politiek lastig, aldus Dijksma. Er is een nieuwe juridische analyse aangevraagd, nadat de Raad van State eerst negatief adviseerde. Wanneer de octrooieerbaarheid wordt beperkt, wat ze als optie niet wil uitsluiten omdat het doel belangrijker is dan het middel, kan dit volgens haar ook negatieve gevolgen hebben op andere terreinen, zoals medicijnontwikkeling.
Duitsland en Frankrijk bondgenoten
Nederland staat volgens Dijksma niet alleen in haar streven voor een uitgebreide kwekersvrijstelling. Duitsland en Frankrijk hebben een vergelijkbaar belang in de veredeling, en zitten op dezelfde lijn. De drie landen zijn in contact met elkaar en werken aan een gezamenlijke ‘position paper’ die dan wordt uitgevent in andere lidstaten. Tijdens het voorzitterschap van de EU wil Nederland spijkers met koppen slaan. “We wachten niet op juristen. Het voorzitterschap kan al een katalysator zijn.”
De SGP, ChristenUnie, SP en Partij voor de Dieren boden tijdens de bijeenkomst samen een notitie aan waarin ze oproepen tot snelle actie.