Vragen rond Wet Aanpak Schijnconstructies

De WAS is bedoeld om schijnconstructies en misstanden op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Het gaat dan om constructies die zijn opgezet om de regels en cao-afspraken te omzeilen.

Door dergelijke constructies ontstaat oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt en daarnaast zijn er werkgevers die middels dergelijke constructies de sociale premies ontduiken. Op dinsdag 2 juni 2015 heeft de Eerste Kamer de WAS aangenomen.

Wanneer treedt de WAS in werking?

De meeste onderdelen van de wet zijn per 1 juli 2015 ingegaan, enkele onderdelen gaan in per 1 januari 2016. Dit laatste geldt voor het verbod op inhoudingen op en verrekeningen met het wettelijk minimumloon, de verplichte girale betaling van tenminste het minimumloon en de specificatie van de onkostenvergoedingen op de loonstrook.

Wat moet ik giraal uitbetalen?

Minimaal het geldende wettelijk minimumloon. Voor de uitbetaling van het eventuele loon boven het WML en de vakantietoeslag kunt u afwijkende afspraken maken met de werknemer.

Waarom mag ik niet meer het volledige loon contant uitbetalen?

Bij (gedeeltelijke) contante betaling is het lastig om vast te stellen of er inderdaad sprake is van het betalen van het WML. Kwitanties of handtekeningen kunnen vervalst zijn. Door werkgevers te verplichten het WML giraal te betalen, kan de inspectie SZW makkelijker controleren of er geen sprake is van onderbetaling.

Mijn werknemer heeft geen Nederlandse bankrekening, wat nu?

U kunt het loon overmaken naar een buitenlandse betaalrekening. Werknemers zullen dit mogelijk liever niet willen, omdat ze dan bijvoorbeeld transactiekosten moeten betalen als ze in Nederland geld opnemen. Arbeidsmigranten kunnen ook een Nederlandse bankrekening openen.

Mogen er nog wel contante voorschotten op het loon worden gegeven?

Er mogen nog wel voorschotten op het loon worden gegeven die later worden ingehouden. Maar deze voorschotten moeten wel giraal worden betaald. Ook moeten werkgever en werknemer schriftelijk overeenkomen dat er sprake is van een voorschot op het loon. Over eventueel loon boven het WML mogen aanvullende afspraken worden gemaakt.

Mag ik de premie van een zorgverzekering niet meer inhouden van het nettoloon?

Nee, vanaf 1 januari 2016 is dat niet meer toegestaan. Uitgangspunt van de WAS is dat de werknemer volledig beschikking heeft over het WML en daarvan in zijn primaire levensbehoeften kan voorzien. De premie kan wel worden verrekend met het vakantiegeld of het loon boven het WML.

Daarnaast kan de werkgever samen met zijn werknemer regelen dat de zorgverzekeraar middels een automatische incasso de premie kan innen bij de werknemer. De werkgever kan de werknemer daarin begeleiden maar heeft verder geen enkele rol hierin.

Is mijn werknemer verplicht om een Nederlandse zorgverzekering af te sluiten?

Ja, iedereen die in Nederland woont en werkt is verplicht om een Nederlandse zorgverzekering te hebben. Dit is de verantwoordelijkheid van de werknemer zelf. Als werkgever bent u er wel bij gebaat als uw werknemers goed verzekerd zijn, ook om te voorkomen dat u mogelijk geconfronteerd wordt met rekeningen van onverzekerde werknemers.

Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn werknemer wel zijn huisvestingskosten betaalt?

Ook dit kan bijvoorbeeld met een automatische incasso worden geregeld. Verder geldt hetzelfde als voor Nederlandse werknemers: ook die zijn zelf verantwoordelijk voor het betalen van hun huur of hypotheek, werkgevers worden hier buiten gelaten. Ook hier geldt dat er andere afspraken gemaakt kunnen worden over het verrekenen van huisvestingskosten met het loon boven het WML.

Wat gebeurt er als ik me niet aan deze regels houd?

Als het WML niet volledig giraal wordt uitbetaald zal de Inspectie SZW een boete opleggen. De boetebedragen worden bekend gemaakt als de definitieve wet wordt gepubliceerd.