De Ierse groente- en fruitsector wil dat er een wettelijk verbod komt op het onder de kostprijs verkopen van hun producten door de grootwinkelbedrijven. ´
“De huidige onevenwichtige machtssituatie is onhoudbaar voor de groente- en fruitfamiliebedrijven in Ierland. Wij kunnen de prijzenslag niet overleven tenzij de regering ingrijpt.”
Dat stelde voorzitter Matt Foley van de sectie groente en beschermde gewassen bij de Irish Farmers Association tijdens een hoorzitting van de landbouwcommissie van het Ierse parlement. Foley zelf teelt met zijn broer tomaten in kassen in Noord-Dublin. “Wij leveren acht maanden per jaar aan de winkelsector.” Hij werd tijdens de hoorzitting vergezeld door telers van broccoli, bloemkool, prei, rabarber en aardappelen. Volgens de IFA draait de sector in Ierland een totale output van 395 miljoen euro. “Wij zijn een relatief kleine sector maar spelen een belangrijke rol voor de economie en het platteland.” De Ierse telers kunnen ook bij lange na niet in de binnenlandse consumptie voorzien, want die kwam in 2013 uit op een waarde van 1,2 miljard euro.
“Verreweg de grootste bedreiging is de dominante positie van de grote supermarkten in Ierland. Zij drijven de prijzen die worden betaald aan hun leveranciers naar beneden, vaak tot onder de productiekosten. Dat wordt nog verergerd doordat 95 procent van de markt in handen is van vijf winkeliers. Zowel in Ierland als in de EU wordt erkend dat het evenwicht in de voedingsketen zwaar verstoord is. Dat leidt er toe dat boeren soms onredelijke voorwaarden en prijzen moeten accepteren die hun kosten niet dekken en geen economische opbrengst opleveren. Groentetelers kunnen niet voortbestaan in een omgeving waar hun producten voortdurend worden gebruikt om met verlies klanten binnen te halen. Een voorbeeld is de Super Zes wekelijkse aanbieding van Aldi waarbij groente en fruit wordt verkocht voor 39 of 49 cent. Er zijn natuurlijk altijd aanbiedingen geweest maar onder-de-kostprijs verkopen is nu een dodelijke bedreiging voor onze sector geworden. Bovendien houden de winkels geen rekening met het seizoen waardoor wij vaak handel verliezen omdat ze producten uit het buitenland moeten halen. We hebben wel meer regulering gezien maar de regering faalt nog steeds als het gaat om dat verkopen onder de kostprijs.”