Gerobotiseerde ’teelt op water’ functioneert al op papier

Het concept bestaat in werkelijkheid nog niet, maar technisch gezien zou het kunnen: de teelt van gewassen op drijvers in bassins, waarbij het benodigde werk voorafgaand, tijdens en na de teelt gedaan wordt door robots. Hoe dit eruit moet zien werd onlangs tijdens het Symposium Hydroponics op proeftuin Zwaagdijk.

Initiatiefnemers zijn Botman Hydroponics (gespecialiseerd in drijversystemen voor de teelt op water), Rolan Robotics (automatisering) en Green Simplicity (kweeksystemen met LED). Het idee is dat de teelt gebeurt in een (semi-gesloten) kas, met 2 robotopstellingen. Elke substraatplug (op basis van kokos, inhoud 12 cc) wordt vastgehouden in een houder, die geschikt is voor manipulatie met een gerobotiseerde grijper. De houderszijn daartoe uitgevoerd met een extra rand.

Verder zijn de houdersgemaakt van biologisch afbreekbaar plastic, ze kunnen na gebruik dus mee in de GFT-afvalbak. Dat laatste is met neme aan de orde voor (blad)gewassen die inclusief substraat en wortels door de consument worden gekocht. In vergelijking met gewassen die zonder wortels bij de consument terecht komen, is de houdbaarheid van gewassen met wortels aanzienlijk langer.

Gefaseerde teelt

Na zaai en kieming in een klimaatkamer, gebeurt de teelt tot en met de oogst in een grote teeltruimte. Tijdens de teelt wordt de plantdichtheid in stappen verlaagd, door de planthouders over te zetten in andere drijvers. De opkweek vindt plaats op platen met 1300 planten per vierkante meter, waarna de teelt in fases gebeurt op drijvers met achtereenvolgens 400, 100 en 25 planten per vierkante meter. (De dichtheid neemt per teeltfase dus een factor vier af). De teelt mede wordt gestuurd door de temperatuur van het bassinwater. Het effect op het gewas is feitelijk hetzelfde als bij vloer- verwarming/koeling, met een minimale energie-input, aldus Jan Botman van Botman Hydroponics,

De logistiek tijdens de teelt is dusdanig dat de planten steeds aan het eind van elke teeltfase bij een robotopstelling ‘arriveren’, om overgezet te worden van drijvers met een hogere plantdichtheid naar drijvers met een lagere plantdichtheid. Aan het eind van de teelt halen de robots de oogstrijpe planten uit de drijvers voor verdere verwerking.

20 uur per dag

Tegenover de investeringskosten, staat een aanzienlijke besparing op arbeid, en een groot aantal productieve uren per dag. Volgens de initiatiefnemers is het systeem ontworpen op een terugverdientijd van 5 jaar en 20 uur werktijd per dag. De robots zijn dan 11 uur bezig met het overzetten van de planten en 9 uur bezig met oogstwerk.