‘Virus courgette in het najaar, onverklaarbaar’

John van Opstal in Prinsenbeek heeft momenteel tijd genoeg: courgette snijden is er op dit tijdstip niet meer bij en een dubbele hernia zorgt voor extra rust.

Drie jaar geleden speelde de pijn voor het eerst op, in het najaar, net als vorig jaar en nu weer. Tot nu toe trok de pijn tegen het voorjaar weer op tijd weg, zodat de noodzaak tot opereren op de achtergrond verdween. “Door het zwaardere (trekker)werk uit te besteden, ging het ’t afgelopen jaar ook best weer wel goed. Maar nu lig ik dus weer plat. Opereren of niet, dat is weer de vraag…”

Ploegen noodzakelijk

Van de afbreekbare folie is inmiddels niets meer terug te vinden. Alles is gefreesd en vervolgens geploegd. “Dat laatste is noodzakelijk, want je versnippert die folie tot kleine stukjes, die voor een deel op de grond blijven liggen. Waait dat weg, dan hebben de buren er ook nog een keer lol van… Ploegen dus, dan zie je van al die folieresten nooit meer wat terug.”

Van Opstal werkt al jaren met afbreekbare folie op de grond, en sinds twee jaar met volvelds-vliesdoek, in banen van 6 meter breed: in 2014 op proef en dit jaar op grotere schaal. Dat is goed bevallen. Onkruid krijgt geen kans – alleen in de plantgaten wil zich nog weleens wat ‘vuil’ ontwikkelen – en in vergelijking met folie is de vochtdoorlatendheid beter. “De folie is wel geperforeerd, maar eronder is het toch altijd droger. Dat is wel op te vangen door er gietdarmen onder te leggen, maar dat is weer extra werk. Vliesdoek bevalt wat dat betreft beter.”

Door met vliesdoek

Het doek wordt voor de eerste ingebruikname uitgerold, waarna met een prikrol de plantafstand wordt aangegeven. Het plantgaten maken gaat daarna met een handpersje. Het materiaal is wat de stevigheid betreft min of meer te vergelijken met anti-worteldoek en geschikt voor meerjarig gebruik. Het is ook gewoon beloopbaar en er kan ook een trekker overheen. De ondergrond moet dan wel hard zijn. Dat wordt opgelost door voor het uitleggen van het doek de rijpaden vast te rijden. Van Opstal rekent op een gebruiksduur van tenminste vier à vijf jaar. “Misschien dat ik op termijn helemaal overschakel op vliesdoek, ik ga er in ieder geval wel mee door.”

Het doek ligt nu nog wel op het veld, er ligt nog een opruimklus. Veel werk vraagt dat echter niet. Van de planten is niet zo veel meer over, de meeste restanten zijn vlot van het doek af te schudden en te vegen. “Courgette is vooral water, je vind nu alleen nog een enkele achtergebleven vrucht.”

Virusperikelen

Van Opstal heeft momenteel vooral aandacht voor de rassenkeus voor komend jaar. Hij had het Hazera-ras Tosca, waarvan hij in eerste instantie dacht dat er een flinke virusaantasting in zat. De symptomen leken daarop te wijzen, met kroezend blad in de kop van de planten en aangetaste vruchten. “Vruchtvuur kon het niet zijn, dacht ik. Normaal blijft dat beperkt tot een paar vruchten en dan trekt het eruit. Deze keer niet, en de symptomen waren ook heftiger en bleven langdurig te zien. Het was wel gek dat alleen de najaarsplanting was aangetast, terwijl de voorjaarsplanting tot op het laatst gezond bleef. Zelfs toen de planten op hun retour gingen, zag je niets.” Inmiddels is duidelijk dat het gewas wel degelijk te lijden had van vruchtvuur, en dat de aantasting extreem lang intact bleef. “De oorzaak was het aanhoudende regenweer in augustus.”