Rusland laat vanaf vrijdag voorlopig geen groente en fruit uit Polen meer toe, officieel vanwege de voedselveiligheid.
Rusland onderzoekt de komende weken of uitbreiding van het importverbod naar de hele Europese Unie (EU) nodig is. Volgens de Russische voedselveiligheidsdienst Rosselkhoznadzor is de gezondheid van consumenten in het geding maar waarnemers vrezen dat het vergelding voor sancties betreft.
Dinsdag bereikten de eerste berichten over een mogelijke importstop de oppervlakte. Op dat moment sprak een woordvoerder van Rosselkhoznadzor tegenover Russische media alleen over een mogelijk importverbod op fruit uit de EU. De Nederlandse ambassade in Moskou zei te zijn verzekerd dat van een importstop geen sprake is; opmerkingen zouden door Russische media verkeerd zijn weergegeven.
Het nieuwe, officiële, bericht komt na het opleggen van economische sancties door de EU. Europa exporteert elk jaar voor ongeveer €2 miljard aan groente en fruit naar Rusland. Voor Polen is de export naar Rusland belangrijk maar het land nam toch het voortouw met het oproepen tot felle sancties tegen Rusland. De vrouw van de Poolse minister van buitenlandse zaken, Anne Applebaum, is één van de bekendste anti-Poetin commentatoren van de VS.
Rusland ontkent dat het nu reageert op sancties en stelt dat de importstop in lijn is met WTO-afspraken. “De Russen kunnen natuurlijk wel gaan zieken. Dan vinden ze bijvoorbeeld weer een of andere bacterie op ons groente en fruit, waarna ze de import stilleggen. Of ze komen met maatregelen omdat er ergens illegaal gas zou worden afgetapt”, zei onderzoekster Louise van Schaik van instituut Clingendael dinsdag tegen het ANP.
Tomasz Solis van de Poolse fruittelersassociatie noemt het Russische besluit tegenover persbureau Reuters “politiek gemotiveerd.” Volgens Solis gaat 60 tot 70 procent van de Poolse fruitexporten naar Rusland. De Europese Commissie zegt dat de importstop onaangekondigd is en bestudeert de gronden van de importstop. Eerder meldde Rosselkhoznadzor grijze fruitmot of “grapholita molesta” te hebben aangetroffen op fruit uit Midden-Europa.
Polen, Nederland en Moldavië zijn voor Rusland hofleveranciers van groente en fruit. Nederland exporteerde in 2013 volgens cijfers van het CBS voor €183 miljoen aan groente en fruit naar Rusland. Dat was door allerlei handelsbeperkende maatregelen in de laatste jaren overigens al €150 miljoen minder dan in 2010.