McKinsey: kans voor krachtiger afzetorganisaties

Versterking van de glasgroentesector kan door grotere afzetorganisaties te vormen in een keten met meer aandacht voor de branding van Hollands product, consumenten- en marktonderzoek.

McKinsey heeft een reeks suggesties voor een herstelplan na 5 weken onderzoek onder telers, telersverenigingen, en betrokken organisaties als banken en overheden. Krachtiger afzetorganisaties zijn beter in staat productie te sturen op basis van marktinformatie, bijvoorbeeld door overschotten te verwerken. Zij kunnen marktinnovaties daadwerkelijk lanceren en teeltplannen maken op basis van concrete afzetplannen. In de tweede fase van het McKinsey proces zouden de gedane suggesties door telers en verenigingen verder uitgewerkt moeten worden.

Telersbijeenkomsten

De organisatie presenteerde woensdag haar analyse aan directie- en bestuursvertegenwoordigingen van telersverenigingen en aan grote groepen telers tijdens bijeenkomsten in Zoetermeer en Asten. Volgens LTO Glaskracht Nederland herkenden telers daar het zorgelijke beeld dat McKinsey schetst van de financiële positie van de sector en verzwakking van de concurrentiepositie. Telers willen in de analyse wel meer aandacht voor kansen voor local for local-productie. Ook ging de discussie over hoe de cultuuromslag bij telers te maken is. Verder willen telers dat de overheid duidelijkheid geeft over regels van GMO en mededinging.

De eerste onderzoeksfase kostte een half miljoen euro en is bedoeld om tot een gezamenlijk beeld van de huidige financieel-economische gezondheid van de sector. De tweede fase zal daadwerkelijk tot een uitvoerbare en duurzame sectorstrategie moeten leiden, door en met telers en telersverenigingen. Het gaat daarbij ook om cultuurveranderingen. Telers en hun verenigingen besluiten de komende weken of ze participeren in het gezamenlijk uitwerken van de plannen.

Niet nieuw

De voorlopige bevindingen van McKinsey in de route naar een herstelplan voor de glasgroentesector bevatten geen echt nieuwe elementen, maar slaan wel piketpalen voor toekomstig beleid, vindt LTO Glaskracht Nederland. Het onderzoek naar de concurrentiepositie en financiële positie van bedrijven bevestigt dat het ’twee voor twaalf’ is. Bundeling wordt niet gesuggereerd, wel dus de vorming van sterkere marktgerichte afzetorganisaties, naast een reeks suggesties op sectorniveau, ketenniveau, innovaties en marktgerichtheid.

Ook de denkrichtingen voor een mogelijk herstelplan lijken niet nieuw, maar zijn eerder gelezen in de plannen van STAP of het Afzetmanifest of in rapporten van de Rabobank.

De analyse toont wel aan dat de concurrentie versterkt doorzet;  de sector zal haar cultuur moeten veranderen en daadwerkelijk, in woorden en daden, de handen ineen moeten slaan om het tij te keren.

Franchisemodel

Een voorbeeld hiervan is het franchisemodel, waarbij telers onder striktere regels voor productie en kwaliteit produceren. De Rabobank heeft zich eerder ook sterk gemaakt voor zo’n model. Ook geeft zo’n franchisemodel mogelijkheden om volgens afzetplannen te produceren, dus meer vraaggericht en met een beperkt overschot. Daarvoor is meer collectieve marktinformatie nodig, een zaak die de sector collectief moet oppakken, net als een nationaal merk.

De onderzoekers gaan ook in op aspecten van prijsvorming en transparatie in de relatie telers en grootwinkelbedrijven. De grootwinkelbedrijven hebben informatievoorsprong ten opzichte van leveranciers die van elkaar de volume en prijsontwikkelingen niet mogen weten. Van Ruiten geeft aan dat in andere ketens als fruit en bollenhandel wel prijsgegevens worden uitgewisseld ‘achteraf’. Dus moeten er voor de glasgroentesector ook mogelijkheden zijn om tot meer transparantie te komen.