Zweedse glasgroentetelers krijgen meer voor hun product

Zweedse komkommertelers kregen vorig jaar ruim het dubbele per kilo komkommers in vergelijking met hun Nederlandse collega’s, terwijl de kostprijs ongeveer 20 procent hoger ligt. Bij tomaat waren de verschillen iets minder groot.

Het grote verschil in uitbetaalprijzen is geen toevalstreffer. In de laatste tien jaar werden komkommers gemiddeld 1,8 en tomaten gemiddeld 1,9 keer zo goed betaald, blijkt uit cijfers van de Zweedse afzetcoöperatie. Daarbij is gerekend met de gemiddelde wisselkoersen voor de Zweedse kroon per jaar (cijfers DNB). Opvallend is dat vooral sinds 2007 het verschil bij komkommer groter is dan daarvoor (zie grafieken hieronder).

Zelfvoorzienend in zomer

Zweden is in de zomer zelfvoorzienend voor komkommer.  Er staat ongeveer 40 hectare, waarvan nog geen hectare wordt belicht. De vroegste planting vindt plaats rond 10 januari, aldus ex-teeltvoorlichter Joop de Hoog van DLV Plant, die sinds 1978 (bij de eerste ontwikkelingen op steenwol) en nu nog steeds regelmatig in Zweden komt. Vanaf eind februari komt de locale productie op de markt. Na april worden er nauwelijks nog komkommers geïmporteerd. In de tijd dat zowel Zweeds als buitenlands (Spaans of Nederlands) product in de winkel ligt, valt het volgens De Hoog op dat de prijsverschillen niet zo groot zijn als de verschillen in uitbetaalprijs zouden rechtvaardigen. De winkels pakken gewoon meer marge op het buitenlands product om het binnenlands product beter te kunnen betalen.

Veel houtstook

De kostprijs voor komkommers ligt met zo’n 50 euro per vierkante meter (drie teelten per jaar) ongeveer 20 procent hoger dan in Nederland. Gas kost ongeveer 0,32 cent per kuub, maar de calorische waarde is 20 procent hoger. Hiervoor gecorrigeerd wordt ongeveer 50 kuub gas per vierkante meter verstookt, zegt De Hoog. Arbeid is relatief goedkoop. Voor 10 tot 12 euro per uur (inclusief huisvesting) werken er arbeidsmigranten uit voornamelijk de Baltische Staten. Houtstook is snel toegenomen naar inmiddels 60 procent van de bedrijven. Vanwege de subsidies en de grote hoeveelheden goedkoop hout is een houtstookinstallatie binnen 5 jaar terugverdiend. Behalve een paar moderne bedrijven zijn er veel bedrijven die verouderen, mede omdat er geen opvolger is.

Geen trostomaat en paprika

In Zweden worden voornamelijk tussentype-tomaten geteeld en nauwelijks trostomaten. Door minder geforceerd te telen zijn de tomaten harder en een stuk smakelijker dan we hier met dezelfde rassen gewend zijn, aldus De Hoog.  Paprika wordt niet geteeld in Zweden. “Ze kunnen niet op tegen de Nederlandse en Spaanse productie.”