Als de stikstofgebruiksnorm voor uitspoelingsgevoelige gewassen op de zuidelijke zand- en lössgrond in 2015 met 20 procent verlaagd wordt, betekent dit in die gebieden het einde van de vollegrondsgroenteteelt, stelt Mark Heijmans van LTO-Nederland.
Staatssecretaris Dijksma van landbouw wil de aanscherping in 2015 laten ingaan, meldde ze dinsdag aan de Tweede Kamer. “Zo’n rigoureuze stikstofkorting gaat voor heel veel teelten ten koste van de productie en kwaliteit. Het is serieus slecht nieuws”, reageert de specialist bemesting en milieu Mark Heijmans van LTO-Nederland. Dijksma wil de extra maatregelen als onderdeel van het vijfde actieprogramma nitraatrichtlijn waarover haar ministerie in onderhandeling is met de Europese commissie.
50 milligram is ‘heilig’
De achtergrond vormt de nitraatrichtlijn, die stelt dat de hoeveelheid nitraat in het bovenste grondwater op gebiedsniveau niet hoger mag zijn dan 50 milligram per liter. Die norm wordt in het zuiden nog niet bereikt, aldus Hermans. Voor prei betekent de maatregel bijvoorbeeld dat de huidige stikstofnorm van 235 kilo per hectare in een klap met 46 kilo verlaagd wordt. “Onverantwoord, als je ziet dat de aanscherpingen voor stikstof tot nu toe verliepen in stappen van 5 tot 10 kilo per hectare.” Inspanningen van LTO-Nederland om de maatregelen omgebogen te krijgen, hebben nog niets opgeleverd.
Deskundige Harrie Pijnenburg van DLV-Plant laat zich in vergelijkbare bewoordingen uit, “Over alle gewassen heen zijn de huidige normen voor de bedrijven op zandgrond net werkbaar, met de kanttekening dat prei het met de bemesting het nu al het moeilijkst heeft. 20 procent minder stikstof gaat bedrijven de kop kosten.”
Varkensdrijfmest kost meer stikstofruimte
De stikstofkorting komt bovenop de aanpassing in 2014 van het werkingscoëfficient voor varkensdrijfmest. Die gaat in het kader van de Europese waterkwaliteitseisen per 1 januari aanstaande van 70 naar 80 procent. Bij een gelijkblijvende inzet van varkensdrijfmest betekent dat een afname van de totale stikstofhoeveelheid die in een teelt is toegestaan, of het betekent dat er minder varkensdrijfmest aangewend kan worden. De fosfaatnormen worden generiek verlaagd, zoals ook al was aangekondigd in het vierde actieprogramma, gericht op een evenwicht tussen de aan- en afvoer van fosfaat.